Als u een bvba opricht, kan het interessant zijn om uw cliënteel aan die bvba te verkopen. De prijs die u daarvoor krijgt (dit noemt men de stopzettingsmeerwaarde) wordt bij u privé belast tegen een tarief van slechts 33%, wat toch een stuk voordeliger is dan de progressieve tarieven in de personenbelasting die al gauw tot 50% kunnen oplopen.
Dit gunsttarief geldt echter slechts in de mate waarin de prijs niet hoger is dan uw nettoresultaat van de laatste vier jaar vóór de verkoop.
We illustreren dit aan de hand van een voorbeeld.
Een zelfstandige richt na twee jaar een bvba op. Hij verkoopt zijn cliënteel aan die bvba voor € 112.000. Vermits zijn nettoresultaat in de twee eerste jaren gemiddeld € 22.250 bedroeg, is hij van oordeel dat er € 89.000 belast kan worden tegen het gunsttarief van 33% (€ 22.250 x 4), terwijl slechts het deel boven die € 89.000 aan de progressieve tarieven onderworpen is. De controleur is het hier niet mee eens. Volgens hem mag het nettoresultaat niet geëxtrapoleerd worden naar vier jaar.
Vermits de zelfstandige nog maar twee jaar actief was, moet het deel dat tegen 33% belast kan worden, beperkt worden tot het nettoresultaat van die twee jaar. Er kan bijgevolg slechts € 44.500 tegen 33% belast worden.
Wat heeft de rechter gezegd?
De fiscus krijgt gelijk (Antwerpen, 07.11.2017) . Om uit te maken hoeveel er belast kan worden tegen het gunsttarief van 33%, moet er weliswaar gekeken worden naar het nettoresultaat van de vier jaren vóór de stopzetting, maar indien de zelfstandige nog geen vier jaar actief was, moet er rekening gehouden worden met de werkelijke toestand, zo stelt het hof.
Wanneer u een bvba opricht als u nog geen vier jaar actief bent, mag u niet extrapoleren om zo een groter bedrag tegen het tarief van 33% te kunnen laten belasten. U moet zich dus beperken tot de jaren dat u actief geweest bent vóór het jaar waarin u de bvba opricht.
Bent u nog geen vier jaar actief, dan kunt u inderdaad méér geld tegen het gunsttarief laten belasten door te wachten tot het juiste moment om naar een vennootschap over te schakelen. Maar wachten met het oprichten van een bvba betekent echter ook dat u pas later de onlangs verlaagde tarieven in de vennootschapsbelasting kunt genieten; idem voor de fiscale optimalisatiemogelijkheden die een vennootschap biedt, zoals de individuele pensioentoezegging of de liquidatiereserve.
Conclusie: het zal afhangen van uw concrete situatie of wachten met de oprichting van een bvba beter is of niet. Bovendien toetst u het resultaat van de 4×4-regel sowieso ook het best af met de economische realiteit.